Bodemrecht van de fiscus ingrijpend gewijzigd, derde eigenaren en pandhouders dus opgelet!

De fiscus mag voor het incasseren van belastingschulden onder bepaalde omstandigheden zich verhalen op eigendommen van derden. Gebruik wordt dan gemaakt van het zogenaamde “bodemrecht”. Dat houdt in dat de fiscus zich verhaalt op alle (roerende) zaken die zich op de bodem van de belastingplichtige bevinden, oftewel er moet sprake zijn van “bodemzaken”. Deze zaken moeten wel dienen ter stoffering van een pand / perceel (zoals inventaris en machines, voorraden vallen daar niet onder).

De derde kan zich echter  in een aantal gevallen verzetten, namelijk wanneer de derde “reële eigenaar” is. Daar is sprake van indien de derde juridisch eigenaar is èn de zaak merendeels economisch aan hem toebehoort. Deze gevallen zijn met ingang van 1 januari 2013 aanzienlijk ingeperkt.

Het bodemrecht kon vóór 1 januari 2013 worden ontlopen door de zogeheten bodemverhuur- en/of afvoerconstructie. In het eerste geval wordt de bodem (lees: pand / perceel) verhuurd aan de derde waardoor de bodem waarop de zaken zich bevinden van iemand anders wordt. In het tweede geval worden de zaken uit of van het pand / perceel van de belastingplichtige afgevoerd. In beide gevallen kan niet meer worden gesproken van bodemzaken, immers de zaken bevinden zich dan niet meer op de bodem van de belastingplichtige.

Vooral de afvoerconstructie wordt door het belastingplan 2013 aanzienlijk bemoeilijkt. Bepaald is namelijk dat de derde die gebruik wil maken van zijn eigendomsvoorbehoud of zekerheidsrecht dit aan de fiscus moet melden. De fiscus heeft vervolgens vier weken de tijd om over te gaan tot het gebruiken van haar bodemrecht. Op deze manier kunnen de zaken niet van de bodem van de belastingplichtige worden afgevoerd. Daardoor heeft de derde niets meer aan zijn eigendomsvoorbehoud of zekerheidsrecht. Laat de derde deze melding na en gaat hij over tot uitoefening van zijn rechten, dan is hij gehouden tot vergoeding van de executiewaarde van de zaken aan de fiscus.

Eind maart 2013 heeft staatsecretaris Weekers kenbaar gemaakt dat de mededelingsplicht niet geldt bij aankoopfinancieringen, zoals bij levering onder leveringsvoorbehoud en bij verschillende vormen van leasen en huurkoop. Dat vond plaats na heftige kritiek van VNO-NCW en MKB Nederland. Financiering van de bedrijfsmiddelen zouden anders voor het MKB te duur gaan worden.

Heeft u of denkt u zekerheden te hebben bedongen van uw klanten / afnemers en wilt u overgaan tot uitoefening van uw rechten dan kunt u contact met ons opnemen. Ook in het geval u meer wilt weten over financiering en zekerheden zijn wij u graag van dienst.

augustus 2013